Zdrowie seksualne mężczyzn to temat, który wciąż zbyt rzadko pojawia się w otwartych rozmowach. Problemy z erekcją, libido, płodnością czy poziomem testosteronu bywają źródłem frustracji, wstydu i unikania kontaktu z lekarzem. Tymczasem z pomocą może przyjść androlog – specjalista zajmujący się męskim układem rozrodczym i hormonalnym. Wizyta u androloga nie musi być ostatecznością – może być pierwszym krokiem do poprawy jakości życia, relacji i ogólnego samopoczucia. Kiedy warto rozważyć konsultację?
Zaburzenia erekcji – jeden z najczęstszych powodów wizyty
Zaburzenia erekcji to problem, który dotyka nawet co czwartego mężczyzny po 40. roku życia – i to niezależnie od stanu zdrowia fizycznego. Brak lub osłabienie wzwodu może mieć wiele przyczyn: od stresu i depresji, przez cukrzycę, nadciśnienie, aż po niski poziom testosteronu. Choć objaw wydaje się jednoznaczny, źródło problemu często jest złożone i wymaga szczegółowej diagnostyki.
Androlog przeprowadza dokładny wywiad, zleca badania hormonalne (m.in. testosteron, prolaktyna, TSH) oraz testy naczyniowe lub neurologiczne, jeśli są wskazania. Leczenie może obejmować farmakoterapię, suplementację, a także zmianę stylu życia. Ważne jest, by nie zwlekać – problemy z erekcją to nie tylko sprawa seksualna, ale często sygnał problemów ogólnoustrojowych, np. sercowo-naczyniowych.
Spadek libido i zmęczenie – możliwy niedobór testosteronu
Obniżone libido, brak energii, problemy ze snem czy przyrost tkanki tłuszczowej mogą świadczyć o andropauzie – męskim odpowiedniku menopauzy. Choć nie każdy mężczyzna przechodzi ją gwałtownie, to u części dochodzi do istotnego spadku poziomu testosteronu już po 35.–40. roku życia. Objawy bywają niespecyficzne i często są przypisywane stresowi lub przemęczeniu.
Androlog może ocenić stężenie testosteronu całkowitego i wolnego, a także poziom SHBG i innych hormonów wpływających na równowagę płciową. W zależności od wyników możliwe jest wdrożenie terapii hormonalnej (TRT), suplementacji witaminą D3, cynkiem i poprawy diety. Kluczem jest jednak trafna diagnoza – bez niej nawet najlepsze leczenie nie przyniesie efektu.
Problemy z płodnością – kiedy warto się zbadać?
Niepłodność to problem, który dotyczy par – ale warto podkreślić, że mężczyzna odpowiada za ok. 40% przypadków niepowodzeń prokreacyjnych. Androlog może pomóc zidentyfikować przyczyny obniżonej jakości nasienia: od zaburzeń hormonalnych, przez infekcje układu moczowo-płciowego, aż po żylaki powrózka nasiennego. Badanie nasienia (spermiogram) to podstawowe i nieinwazyjne narzędzie diagnostyczne.
Ważne jest też badanie poziomu FSH, LH i inhibiny B – hormonów regulujących produkcję plemników. W niektórych przypadkach konieczne są badania genetyczne lub USG moszny. Im wcześniej zostanie rozpoznany problem, tym większe są szanse na skuteczne leczenie – od farmakoterapii, przez zabiegi chirurgiczne, aż po metody wspomaganego rozrodu.
Ból, obrzęk lub zmiany w obrębie jąder i prącia – sygnały alarmowe
Każdy niepokojący objaw w obrębie narządów płciowych – nagły ból, zgrubienia, zmiany w kształcie jąder czy prącia – powinien skłonić do jak najszybszej wizyty u androloga. Może to być objaw infekcji, torbieli, żylaków, a w najgorszym wypadku – nowotworu jądra. Szybka diagnostyka obrazowa (USG jąder) i badania markerów nowotworowych (AFP, β-HCG, LDH) są kluczowe dla wczesnego wykrycia zmian.
Nie należy też bagatelizować objawów takich jak wyciek z cewki moczowej, ból podczas oddawania moczu czy krwiomocz – mogą one świadczyć o zapaleniu prostaty lub chorobach wenerycznych. Wizyta u androloga pozwala na dokładną ocenę i wdrożenie leczenia, często we współpracy z urologiem lub dermatologiem-wenerologiem.
Profilaktyka andrologiczna – dla zdrowia i jakości życia
Do androloga warto zgłosić się nie tylko wtedy, gdy pojawiają się objawy. Coraz więcej mężczyzn decyduje się na profilaktyczne badania hormonalne i ocenę jakości nasienia – szczególnie przed planowaną ciążą, po 40. roku życia lub w przypadku obciążenia chorobami metabolicznymi (np. cukrzyca, otyłość, nadciśnienie). Regularna kontrola testosteronu, badania prostaty i samobadanie jąder powinny być męskim odpowiednikiem ginekologicznych wizyt profilaktycznych.
Wizyta u androloga to inwestycja w długofalowe zdrowie – nie tylko seksualne, ale ogólnoustrojowe. Problemy hormonalne wpływają bowiem na psychikę, wydolność fizyczną, metabolizm i jakość snu. Warto przełamać stereotypy i potraktować androloga jako sprzymierzeńca w dbaniu o męskie zdrowie.
Podsumowanie
Zdrowie seksualne mężczyzny to temat, który zasługuje na więcej uwagi – nie tylko w kontekście problemów, ale też profilaktyki. Zaburzenia erekcji, spadek libido, problemy z płodnością czy zmiany w obrębie jąder to sygnały, których nie wolno ignorować. Androlog to specjalista, który pomoże zrozumieć przyczyny, wdrożyć leczenie i poprawić jakość życia. Współczesna medycyna oferuje wiele skutecznych narzędzi – trzeba tylko zrobić pierwszy krok i sięgnąć po pomoc.
Jerzy